සාගත හා සංක්‍රමණ වල ප්‍රභවය සමාජවාදයයි

19 වැනි සියවසේ බ්‍රිතාන්‍යය යටත්විජිතයක් වූ අයර්ලන්තයේ අර්තාපල් සාගතයක් විය. මිලියනයක් වැසියන් මිය ගියහ. මිලියන දෙකක අයර්ලන්ත වැසියන් නැව් නැඟ ඇමෙරිකන් නව ලෝකයට සංක්‍රමණය වූහ.

ටෝනි බ්ලෙයාර් අගමැතිව සිටිය 1997 දී, 19 වැනි සියවසේ දී බ්‍රිතාන්‍ය ආණ්ඩුව “කළ දේ මදි යැයි,” කියමින් හේ සමාව අයැදීය. එහෙත් ඔහු සමාව ඉල්ලා සිටිය යුතු වූයේ එදා ඉංග්‍රීසි ආණ්ඩුවේ මැදිහත්වීම් වැඩියෙන් සිද්ධ වීම ගැනයි.

ජනප්‍රිය මත වනාහී අයර්ලන්ත වැසියන් අර්තාපල් මත පමණක් යැපුන නිසා සාගතයට මුහුණ දුන්නා කියායි. එසේම අයර්ලන්තය නිදහස් වෙළඳපොල මූලධර්ම අත්හදා බැලූ පර්යේෂණ භූමියක් ද නොවුණි. සාගතයේ ප්‍රධාන හේතුව අර්තාපල් වගාවට රෝගයක් බෝවීමත් නෙමෙයි.

යටත්විජිතයක් කරගත් අයර්ලන්තයේ කෘෂිකාර්මික භූමිය පාලනයට තමන් දන්නවා යැයි කියා බ්‍රිතාන්‍ය පාර්ලිමේන්තුව නීති සම්මතයෙන් විසාල ඉඩම් කුට්ටි ඉංග්‍රීසින්ට පවරා දුන්හ. මේ ඉංග්‍රීසි ඉඩම් හිමියන් අයර්ලන්ත ගොවියන්ට තම ඉඩම් කළමනාකරණය බාර කළහ. ඒ අයර්ලන්ත ගොවි කළමනාකරුවන් කුඩා කොටස් වලට ඉඩම් බෙදා ඒ ඒ පළාතේ වැසියන්ට ඒවායේ ශ්‍රමය වෙහෙසන්නට සහ බෝග වගාවන්ට අවසර දුන්නේ අයිතිකරුවනට වැඩිම වාසියක් ලැබෙන ආකාරය එසේ බැවිනි.

නීතියක් ගෙනැවිත්, වරප්‍රසාද ලත් අය කවුදැයි තීරණය කර රටේ ඉඩම් ඔවුනට පවරන පිළිවෙතක් නිදහස් වෙළඳපොලක නැත. නිදහස් වෙළඳපොල යනු ගොවිතැනට දක්ෂයාට වගාබිම් මිල දී ගන්නට හැකියාව ලැබීමත් ඊට අදක්ෂයන්ට ඒවා අහිමි වීමත් ය. තම වැරදීම් වලින් පාඩු ද නිවැරදි තීරණ වලින් ලාබ ද උපයන, වගා උත්සාහයේ යෙදෙන ඒකීය ගොවියා වැරදි නිවැරදි කර නොගන්නේ ද ඔහු පාඩු පුද්ගලිකව අත්විඳ බංකොලොත් වී යයි. ලාබයක් උපයන ලෙසින් මූලධනය ආයෝජනයට දන්නා අයට තවත් වැඩියෙන් මූලධනය එකතු කරගත හැකියාව ලැබේ. ලාබයක් උපයන්නට දන්නා අය වාසය කරන ගමේ රටේ අනික් අයට ද වෙනත් වෘත්තීයන් රාශියක නිරත වන්නට අවස්ථාව ලැබේ.

ඉංග්‍රීසි ඉඩම් ප්‍රතිපත්තිය නිසා වගා ඉඩම් සඳහා අය කරන කුලී ඉහළ ගියේය. එන්න එන්නම ඉඩමේ ප්‍රමාණය කුඩා විය. යැපුම් ආර්ථිකයකට අයර්ලන්තය පිවිසීමෙන් ආර්ථිකයට බරක් පැටවුණි.

1801 දී බ්‍රිතාන්‍ය විසින් තම ධාන්‍ය ගොවියන් ආරක්ෂාවට පැනවූ තිරිඟු නීති අයර්ලන්තය වෙත ද පැනවූහ. මේ ආනයන තීරු බදු නීති නිසා දේශීය මිල ගණන් ඉඩම් හිමියන්ට වාසිදායක ලෙස ඉහළින් පවත්වා ගැනීමට හැකිවිය. වැඩිපුර ඵලදාවක් ලැබෙන කාලයේ වුවත් මිල ඉහළින් තබාගත හැකිවිය. මේ ආරක්ෂණවාදයෙන් පෝෂණය වූයේ අයර්ලන්ත වැසියන් නොව රටේවත් නොසිටි ඉංග්‍රීසි ඉඩම් හිමියන්ය.

කම්හල් සේවයට එංගලන්ත වැසියන් යද්දී ඔවුනට ආහාර පිණිස අයර්ලන්ත ධාන්‍ය එංගලන්තයට පටවද්දී, අයර්ලන්ත වැසියන් තම පරිභෝජනයට වගා කළේ පසේ සරුත්වයට හානි නොවන අර්තාපල්. ධාන්‍ය මිල ආණ්ඩුවේ මැදිහත්වීමෙන් ඉහළ පැවතීම නිසා ඉඩම් වැඩියෙන් වගාබිම් බවට පත්කළ ද ඒවායේ ඵල නෙලා ගත්තේ දාසකම් කළ අයර්ලන්ත වැසියන් නොව ඉඩම් හිමි ඉංග්‍රීසින් විසිනි. ඒ වාතාවරණය යටතේ අර්තාපල් සාගතය හටගන්නට දශකයට පෙර අයර්ලන්ත ජනගහණ වර්ධනයේ වේගය අඩුවිණ. අයරිශ් ජාතිකයන් නව ලෝකය වූ ඇමෙරිකාව වෙත ඇදී එන්නට පටන් ගෙන තිබිණ.

‘අපේ දැක්ම’ ප්‍රකාශනයේ කියැවෙන පරිදි කෘෂි නිෂ්පාදනවල මිල උච්චාවචනය පාලනය කිරීම අරමුණු කරගත් “ජාතික වගා සැලැස්මක්” සාර්ථක වූ උදාහරණයක් 19 වැනි සියවසේ සිට අද දක්වා ලොව කුමන හෝ රටක ඇත්දැයි සොයා බලන්න. එහෙම එකක් සොයාගන්නට නැත්නම්, අසාර්ථක වූ උදාහරණ නොමඳව පෙන්විය හැකි මාර්ගයේම යන යල්පැන ගිය ප්‍රතිපත්තිය යළි ගෙනෙන්නෙ ජනතාව ආරක්ෂා කරන්නේ ආණ්ඩුව විසින් යැයි පතුරුවන මුලාව නිසයි.

මැදිහත්වීම් වලින් අයින් වී වෙළඳපොල නිදහස් කළ යුතු යැයි කියා දරීද්‍රතාවයට විසඳුමක් හැටියට රිචඩ් වට්ලි ගෙනාවේ පුද්ගලික වූ ආයෝජන හා සුබසාධන පිළිවෙතකි. එහෙත් පුද්ගලික අයිතියෙන් යුතු ධනවාදී ක්‍රමය කුමක්දැයි සොයන්නට ජනතාව උත්සුක වූයේ නැත. පාර්ලිමේන්තුවේ මැදිහත්වීමෙන් විසඳුමක් ලැබේවි යැයි ඔවුන් තරයේ විශ්වාස කළහ. එහි ප්‍රතිඵලය තවත් අහිතකර නීති සමුදායක් පාර්ලිමේන්තුවෙන් ගෙන ඒමයි. මේවා දුප්පත් නීති (Poor Laws) යනුවෙන් හැඳින්වෙයි.

වැඩකරන ජනතාවගේ යහපත උදෙසා වෙළඳපොලට දැඩි මැදිහත්වීම් අරඹනු ලැබිණ. බදු ඉහළ දමන ලදි. ආර්ථිකය නංවාලන්නට පාලම් ඉදිකරන, පාරවල් හදන මහජන කටයුතු වැඩසටහන් මහා පරිමානයෙන් පටන් ගැනිණ. සර් චාල්ස් ට්‍රෙවෙලින් විසින් තවත් සමාජවාදී ප්‍රතිපත්තියක් දියත් කළේය. ඔවුනට වෙළඳපොල වේතන වලට වඩා අඩුවෙන් වේතන නියම කරන ලදි. පාරවල් හදන්නට වැයවන කැලරි ප්‍රමාණය පියවා ගන්නට ප්‍රමාණවත් ආහාර ඒ පඩි වලින් මිල දී ගන්නට හැකියාව නොලැබිණ.

ආණ්ඩුව එවිට හෝ වෙළඳපොල පඩි ගෙවන්නට කැමති වූවා යැයි ඔබ සිතුවේ ද?!!!!! 😀

බ්‍රිතාන්‍ය ආණ්ඩුව 1847 දී සුප් කිචන් පටන් ගෙන පුද්ගලික සුබසාධන සේවා අනුකරණය කරමින් පෝෂ්‍යදායක ආහාර සපයන්නට පටන් ගති. එහෙත් තවත් බදු ඉහළ නොයවා එය දිගටම කරගෙන යන්නට නොහැකි බව, එනම් මුදල් හොයන්නේ නැතිව මුදල් බෙදන්නට බැරි බව වටහා ගැනීම නිසා ඒ වෑයම නැවතිණ.

චාල්ස් ඩිකන්ස් ලියූ පොත් මතක් වෙන්නේ කාට ද?!!!! 😀

දුප්පත් ජනතාව වැඩ කරන නිවාසයන්ට (workhouses) ගාල් කරන ලදි. රෝග පැතිර යාම නිසා ඔවුන් මිය යන්නට පටන් ගත්හ.

එහෙත් විසඳුම තවමත් තමන් අත යැයි සිතූ බ්‍රිතාන්‍ය ආණ්ඩුව 1847 ගිම්හානයේ දී බදු ඉහළ දැම්මහ.

එංගලන්ත වැසියන් ගලවා ගැනීම එසේ දුෂ්කර වෙද්දී දැනටමත් ඉඩම් කොල්ලා කාගත් අයර්ලන්තයේ වැසියන් ගැන කොතරම් තැකීමක් බ්‍රිතාන්‍ය සුද්දා විසින් කරන්නට ඇතැයි ඔබ සිතනවා ද?!!!!

ඇමෙරිකාවේ මැසචූසෙට්ස් ප්‍රාන්ත ජනතාව විසින් ධාන්‍ය නැවක් අයර්ලන්තයේ සාගතයෙන් පෙළෙන ජනතාව වෙත සහනාධාර හැටියට යවන ලදි. වෙළඳාමට බාධා වෙනවා යැයි කියමින් එය ඉංග්‍රීසි පාලකයන් ගබඩා කර තැබූහ. තවත් වාර්තාවක් කියන්නේ අයර්ලන්තයේ වැසියන්ට සහනාධාර හැටියට තුර්කියේ සුල්තාන්වරයෙක් පවුම් දහ දාහක් යවන්නට සැරසෙද්දී වික්ටෝරියා රැජිනට අවනම්බු කරන්නට එපා යැයි කියා (ඇය ආධාර ලෙසින් අයර්ලන්තයට දුන්නේ පවුම් දාහක් නිසා) එය පවුම් දාහකට අඩු කරන්නට යැයි ඉල්ලීමයි.

අයෙක් මෙය අයර්ලන්ත වැසියන්ට එරෙහි වූ බ්‍රිතාන්‍ය අධිරාජ්‍යවාදී කුමන්ත්‍රණයක් ලෙස දක්වන්නට හැකියි. එහෙත් සත්‍යයෙන් සිද්ධ වූයේ වෙළඳපොල හසුරවන්නට තමන් දන්නවා යැයි සිතමින් ප්‍රතිපත්ති හැදූ පාලකයන් සහ ජනතාව වැරදි පෙනි පෙනී තව දුරටත් තව තවත් ආණ්ඩුව මැදිහත්වීමෙන් තත්වය යහපත් අතට හරවන්නට හැකියාව ඇතැයි විශ්වාස කිරීමයි.

අගාධයේ අගිස්සට ගිය ආණ්ඩුවට මැදිහත්වීම් වලින් අයින් වෙන්නට සිද්ධ වූ පසු, එනම් නීති පනත් අහෝසි කරද්දී, වෙළඳපොල විසින් වැරදි නිවැරදි කරන ලදි.

එහෙත් තවමත් වෙළඳපොල වැඩ කරන්නේ කෙසේදැයි ලොව බහුතර මහජනතාවට බෙදන “නිදහස් අධ්‍යාපනයෙන්” කියා දෙන්නේ නැත. ඉතින් වෙළඳපොලට මැදිහත්වීම් වැඩිවෙද්දී ආර්ථිකය අඩාල වීමත් ඒ මැදිහත්වීම් අඩුවෙද්දී ආර්ථිකයේ වර්ධනයත් ඔවුන් දැක්ක ද එය ඔවුනට නොවැටහේ.

‘අපේ දැක්ම’ ප්‍රකාශනයේ හැම පිටුවක්ම පිරෙන්නේ වෙළඳපොලට කරන මැදිහත්වීම් රැගත් ප්‍රතිපත්ති වලිනි. වෙළඳපොලට මැදිහත්වීම් කර ජයගත් රටක් රාජ්‍යයක් ලොවේ නැතිකල එයට ජවිපෙ පමණක් සමත් වේ යැයි සිතන්නේ මන්ද?!!!!